Wet arbeidsmarkt in balans
Sinds 1 januari 2020 is het arbeidsrecht op een aantal punten veranderd. Door de invoering van de Wet arbeidsmarkt in balans zijn de regels rondom de arbeidsovereenkomst en ontslag aangepast. De wetgever heeft met deze wet beoogd om betere arbeidsvoorwaarden te creëren voor flexibele werknemers. Ook is de zogenaamde ketenregeling aangepast. 

Ketenregeling: van twee naar drie jaar
De ketenregeling regelt wanneer een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd omgezet wordt in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. In 2015 is de maximumtermijn teruggebracht van drie naar twee jaar. Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde werd vanaf 2015 omgezet in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd na verloop van twee jaar of na drie arbeidsovereenkomsten van bepaalde tijd. Bij een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd met een duur langer dan zes maanden is het mogelijk een proeftijdbeding op te nemen. Daarom was een ketenregeling van 7-8-8 maanden was erg gebruikelijk.

Vanaf 1 januari 2020 is de ketenregeling aangepast. Door de invoering van de Wet arbeidsmarkt in balans wordt een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd omgezet in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd na het verstrijken van drie jaar of na drie arbeidsovereenkomsten van bepaalde tijd. Dit is eveneens van toepassing bij opvolgend werkgeverschap, bijvoorbeeld bij een bedrijfsovername of wanneer een werknemer eerst in dienst is bij een uitzendbureau en daarna rechtstreeks bij de werkgever in dienst treedt. 

Een ketenregeling van 7-12-12 maanden is dan een goede optie. Ook is het mogelijk om andere termijnen overeen te komen, zolang het maar niet de drie jaar of de drie arbeidsovereenkomsten overschrijdt. In dat geval zal de arbeidsovereenkomst geacht zijn aangegaan voor onbepaalde tijd. Een werkgever kan door de wijziging van de ketenregeling langer arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd aanbieden aan haar werknemers. 

Geen overgangsrecht
In de Wet arbeidsmarkt in balans is ten aanzien van de ketenregeling geen overgangsrecht bepaald. Dit betekent dat de nieuwe ketenregeling vanaf 1 januari 2020 direct van toepassing is, ook op reeds aangegane arbeidsovereenkomsten. 

Voor een arbeidsovereenkomst die eindigt op of na 1 januari 2020 geldt dat de nieuwe ketenregeling van toepassing is. Ook als de arbeidsovereenkomst vóór 1 januari 2020 is aangegaan is de nieuwe ketenregeling van toepassing.

Uitzonderingen
De wetgever heeft bij de ketenregeling rekening gehouden met bepaalde beroepsgroepen en functies. Zo bestaat er de mogelijkheid om bij cao van de ketenregeling af te wijken. Bij uitzendovereenkomsten is het mogelijk om in de cao het aantal van drie arbeidsovereenkomsten te verhogen naar maximaal zes. Tevens kan de periode verlengd worden tot maximaal vier jaar. Datzelfde geldt voor arbeidsovereenkomsten waarbij door de aard van de bedrijfsvoering het nodig is om maximaal aantal arbeidsovereenkomsten en de maximumtermijn aan te passen. Hierbij gaat het om functies of functiegroepen waarvan uit de feiten en omstandigheden blijkt dat deze naar hun aard het gebruik van arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd rechtvaardigen. Ook voor bepaalde sectoren die enkel met arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd werken heeft de wetgever bepaald dat er afwijkende regels worden opgenomen in de desbetreffende cao’s. Dit is bijvoorbeeld het geval bij profvoetbal.

Daarnaast is in de wet opgenomen dat een invalleerkracht die een zieke leerkracht tijdelijk vervangt in het basisonderwijs niet na drie tijdelijke overeenkomsten een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd krijgt. 

Ten slotte is de ketenregeling in zijn geheel niet van toepassing op overeenkomsten voor de beroepsbegeleidende leerweg (BBL) of arbeidsovereenkomsten met werknemers jonger dan 18 jaar die twaalf uur of minder per week werken. 

Meer informatie of advies over Wet arbeidsmarkt in balans?
Heeft u een vraag of wilt u advies over de wetswijziging en wat dat voor u of uw organisatie betekent? Neem dan contact op met een van onze medewerkers van onze sectie Arbeidsrecht: mr. Jan-Kees den Haan, mr. Jeroen Brakke, mr. Nicole Bentvelzen of mr. Merel van Ballegoij.